Kinh Thành Huế còn có tên gọi khác là cố đô Huế, là nơi đóng đô của vương triều nhà Nguyễn suốt 140 năm, từ 1805 đến 1945. Hiện nơi đây đã trở thành địa điểm du lịch, nhiều công ty du lịch đã khai thác tuyến tour du lịch Huế để du khách khám phá vùng đất giàu tiềm năng này.
Từ khi ngành du lịch Huế phát triển, kinh thành Huế trở thành khu di tích thuộc quần thể di tích cố đô Huế được tổ chức UNESCO công nhận là di sản văn hoá phi vật thể của thế giới. Với vị trí khá đẹp, nằm ở bờ bắc sông Hương, một dòng sông đẹp, hiền hoà là biểu tượng của Huế mộng mơ.
Cố đô Huế với kinh thành Huế được xây dựng theo kiến trúc truyền thống phương Đông với ba vòng: Phòng Thành, Hoàng Thành và Tử Cấm Thành.
Kiến trúc này theo đặc điểm địa lý, lấy núi Ngự làm tiền án, lấy cồn Hến và cồn Dã Viên làm “tả long, hữu hổ”, ba mặt: Bắc, Đông và Tây có sông Đào, Hệ Thành Hà cùng với sông Hương ở mặt Nam tạo thành thế “tứ thuỷ triều quy”, hội đủ các thế ưu thắng cho chốn cố đô theo thuật phong thuỷ.
Phòng Thành, có mặt bằng hình vuông với diện tích khoảng 5km2. Tường Thành có chu vi 11km, cao gần 7m, dài khoảng 21km. Ở giữ thành, đất nện dày 8m. Mặt trong và mặt ngoài xây ốp gạch vó nung già. Phía Đông Bắc có một thành phụ, nhỏ gọi là Trần Bình đài, nay gọi là thành Mang Cá bố trí 21 ụ pháo đài và nhiều công sự phòng thủ.
Khởi sự xây từ năm 1805, sau nhiều đợt thi công tới năm 1832 các công trình kiến trúc mới tạm hoàn tất, hằng ngày quy tụ tới 80.000 dân phu, binh lính phục dịch. Các địa phương phía Bắc cung cấp thợ giỏi, thợ khéo. Nhiều vật liệu và bộ phận kiến trúc lấy từ kinh thành Thăng Long ở phía Bắc đưa vào.
Thành có 10 cửa: ở mặt nam có cửa Thượng Tứ (cửa Đông Nam), cửa thế Nhân (cửa Ngăn), cửa Quảng Đức (cửa sập), cửa Chánh Nam (cửa Nhà Đồ); ở mặt Đông (cửa Đông Ba), cửa Đông Bắc (cửa Kẻ TRái), ở mặt Tây có cửa Chánh Tây, cửa Tây Nam (cửa Hữu); mặt Bắc có cửa Chánh Bắc (cửa Hậu), cửa Tây Bắc (cửa An Hoà).
Cửa Thành của Kinh Thành Huế là một khối góc cạnh vuông, bề thế, có vọng lâu cao, mái lợp theo kiểu âm dương, bốn góc mái uốn cong đắp hình con giao long, tường trổ cửa tròn, kết hợp hài hoà với những đường nét thẳng hoặc gãy góc của tường thành, tạo nên vẻ đẹp cổ kính, trầm hùng.
Chính giữa mặt tiền của Phòng Thành (mặt phía Nam) là kỳ đài ba cấp đồ sộ, cao tới 17,50m, trên dựng cột cờ cao 37m.
Trong thành, ngoài khu vực Hoàng Thành và Tử Cấm Thành còn có dinh thự công sở của triều đình, như nơi làm việc của các Bộ, Viện, Quốc Tử Giám, Khâm Thiên Giám, Tàng Thư lâu,..v..v…
Toàn cảnh Kinh Thành Huế, Hoàng Thành, tử Cấm Thành tên gọi là đại nội kinh Thành Huế, được bố trí đăng đối trên một trục xuyên suốt từ Nam ra Bắc. Bên ngoài Thành còn có hệ thống kênh hào bao bọc.
Về phong thuỷ, trước đó của kinh Thành Huế là núi ngự Bình cao hơn 100m, đỉnh bằng phẳng, nằm giữa vùng đồng bằng tựa như bức bình Phong thiên nhiên che chắn cho cuộc sống người dân Huế. Kế bên là Cồn Hến và Cồn Dã Viên làm tả thanh Long, Hữu Bạch Hỗ, tạo nên thế rồng chầu hổ tỏ ý tôn trọng quyền lực vua chúa ngày xưa. Minh đường thuỷ tụ được biết là khúc sông Hương rộng, uốn giữa hai cồn thành hình cong như một cánh cung mang lại sinh khí cho kinh thành.
Thời xưa, lễ hội cung đình Huế tổ chức trong các sự kiện lớn của quốc gia. Ngày nay khách du lịch Huế thăm quan kinh thành Huế sẽ được thưởng thức những màn tái hiện lại cuộc sống vương quyền, nổi bậc nhất là nhã nhạc cung đình, nét đẹp văn hoá đặc sắc của sứ Huế được UNESCO công nhận là di sản văn hoá phi vật thể đã truyền lại cho đến ngày hôm nay.
Hàng năm vào dịp Fesstival Huế, những hình ảnh về kinh thành Huế sẽ hiện lên trong đêm với ánh sáng lung linh, huyền ảo. Từ cánh cửa Ngọ Môn bày trí nhiều loại đèn sóng uy nghiêm, bên cạnh là mùi hương nghi ngút, xung quanh là nhiều thanh niên trai tráng mặc sắc phục lính tráng đứng oai nghiêm… trong lễ này sẽ tái hiện lại không gian hoàng cung Huế một thời phồng vinh.
