Hang Phượng Hoàng thuộc xã Phú Thượng, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên, cách thành phố Thái Nguyên hơn 40km về phía đông bắc. Hang có vị trí đặt biệt nằm giữa hai tỉnh Lạng Sơn và Thái Nguyên, trước đây là căn cứ địa cách mạng, từng được quân và dân ta chọn làm địa điểm đóng quân, trong thời kỳ kháng chiến chống giặc.
Ngày nay, hang Phượng Hoàng cùng với Mỏ Gà hình thành một quần thể thắng cảnh của tỉnh Thái Nguyên, đồng thời là di tích lịch sử nổi tiếng mà người dân trong vùng thường nhắc đến.
Vào năm 1944, đội cứu quân 2 đã cùng 373 hộ nông dân rời bản để lên núi chống lại sự khủng bố dã man của thực dân Pháp. Chính lúc này ông Hoàng văn Thảm đã phát hiện ra núi Phượng Hoàng có lòng hang rộng với hai cửa hang. Từ đó hang phượng Hoàng đã trở thành một pháo đài kiên cố giúp người dân địa phương chống cự lại bọn giặc.
Thăm quan Hang Phượng Hoàng.
Có dịp du lịch Thái Nguyên, thăm quan Hang Phượng Hoàng du khách sẽ thấy được sự đặc sắc nơi đây. Hang ở trên đỉnh hõm sâu xuống tận lòng núi và từ chân núi lên đến cửa hang phải leo qua gần 100m đá tai mèo. Trong lòng hang rộng có nước, có các khối đá, nhũ đá đẹp, và chính giữa hang có một khối đá giống hệt con phượng hoàng đang dang cánh. Dưới chân núi là hang Mỏ Gà với cửa hang rộng 100m có suối nước chảy từ trong lòng hang ra.
Còn phía trước hang lại có nhiều thác nước nhỏ hình thành nhiều bến tắm, nhiều mô đá làm bậc ngồi thưởng thức vẻ kỳ vĩ của quần thể di tích. Năm 1994, nhà nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã xếp hạng di tích cấp quốc gia thắng cảnh hang Phương Hoàng và suối Mỏ Gà của tỉnh Thái Nguyên.
Khi bạn đứng dưới chân núi là hang Mỏ Gà, tại đây có dòng suối lớn chảy từ trong hang ra. Nước ở đây khá trong xanh và mát mẻ, khi đi lại bạn nên cẩn thận vì nhiều lớp rong riêu bao phủ trên các tảng đá dễ trơn trượt.
Sự độc lạ của nơi đây có nhiều ghênh thác dài khoảng 10 – 15m, dòng chảy ghềnh thác trông giống như một dãi lụa. Trên tảng đá lớn có ghi dòng chữ “Nước suối Mỏ Gà là sinh khí trời đất, nằm trong hương bí ẩn của sâm rừng hoa núi. Người sẽ được tốt tươi, viên mãn”.
Nếu có duyên đến với hang Phượng Hoàng vào mùa quýt chín, bạn sẽ có thêm những trải nghiệm thú vị. Những trái quýt nơi đây thơm ngon, nổi tiếng khắp miền Bắc. Để có được những trái ngon, người dân địa phương đã kỳ công chăm sóc, vun trồng.
Du khách có thể tham gia thu hoạch quýt cùng với dân bản, bạn phải di chuyển đoạn dường mất khoảng 45 phút để đến được khu vườn quýt nặng trĩu này, có thể thưởng thức quả ngon ngay tại vườn và lưu lại cho bản thân những tấm hình đẹp nhất cùng vườn cây thơm ngon này.
