Đắk Nông là một tỉnh thành lập trong năm 2003 được kể là một trong những tỉnh có nhiều thác đẹp. Đặc biệt là thác Trinh Nữ và thác Dray Sáp. Các thác có vẻ đẹp trữ tình ở phía nam Trường Sơn, Tây Nguyên. Hệ thống thác Đray Sap nằm tại xã Nam Hà, huyện Krông Knô tỉnh Đắk Nông, được xem là kỳ vĩ, có truyền thuyết về một chuyện tình thuỷ chung khá hấp dẫn.
Thác trải rộng khoảng trên 100m. Vào mùa mưa thác cao 12m, rộng 120m, mùa khô độ cao còn 8m và rộng 60m, ngăn chặn chiều dài dòng sông Srepok, cách thành phố Buôn Ma Thuột khoảng 30km. Từ Buôn Ma thuột theo quốc lộ 14 về phía Nam, khi qua khỏi cầu 14 (ở km 14) bắc ngang sông Srepok, tới một khu chợ nhỏ, qua khu chợ này, tại km 17 có con đường rẽ bên trái vào phía Đông Nam. Đi vào con đường nay khoảng 12km, bằng ngang những vùng cảnh quan đồi núi, rừng cây đẹp mắt, du khách tới khu du lịch thác Đray Sap.
Vào khoảng giữa con đường này có một ngõ rẽ phía bên trái, đi vào khoảng 7km du khách sẽ gặp một thác có những bờ đá trơn trợt, gọi là thác Trinh Nữ. Thanh niên nam nữ thành phố Buôn Ma Thuột thích dã ngoại trong khu rừng thác này, do khoảng cách gần, có thể ngoạn du bằng xe đạp. Nhưng cư dân quanh vùng thường khuyên: vào thác phải cẩn thận. Lý do là đứng trên tảng đá trơn trợt có thể bị té ngã xuống thác rất nguy hiểm.
Chuyện kể rằng vào dịp tết Nguyên Đán cách nay không lâu lắm, sáng ngày mồng một, một nhóm thiếu nữ rủ nhau du xuân tại thác. Một cô gái đã rơi xuống thác, chết đuối. Từ đó mới có tên là thác Trinh Nữ. Tiếp theo, vẫn là lời đồn đại, cũng có thêm những tai nạn như thế mà nạn nhân đều là các cô gái trẻ. Tên Trinh Nữ của thác là một biểu hiện cá biệt, một số người coi đó là “tên cảnh báo” cho các cô gái vào thác.
Thác Trinh Nữ cũng khá đẹp và thơ mộng, nằm trong cụm thác do dòng sông kỳ diệu Srepok tạo nên gồm Thác Gia long, thác Trinh Nữ, thác Đray Sáp, thác Dray Nưr và thác Giữa nằm gần nhau ở một vùng rừng thâm u, hiểm trờ, không xa lắm đối với thành phố Buôn Ma Thuột.
Du khách ở xa tới, nhất là từ thành phố Hồ Chí Minh theo các tour thường không ghé vào thác Trih Nữ mà đi thẳng vào thác Đray Sap, do vị trí, ưu thế của thác Đray Sap có nhiều thuận lợi, hấp dẫn hơn.
Từ thác này, du khách đi qua cầu treo bắc ngang trên dòng chảy phía dưới của thác, lên một ốc đảo, tới thác Giữa và xuống thung lũng hẹp,tới gần chân thác Đray Nưr. Từ đầu lối vào thác Đray Sap ở phía ngoài cửa khu du lịch, người ta tới ngã ba, quẹo phải thẳng tới thác Gia Long.
Theo ngôn ngữ Ê Đê và M’Nông, tiếng Đray có nghĩa là thác, Sap có nghĩa là khói: Đray Sap là Thác khói, do màn nước rộng từ trên cao đổ xuống thung lũng, quanh năm ào ào chạm và đá tảng bên dưới tung bụi nước mờ cả thác, lan toả ra không gian rộng như khói trắng bay là đà. Cả một vùng rừng rộng lớn luôn luôn vang vọng tiếng thác đổ và mù ngập bụi hơi nước.
Hệ thống Đray Sáp là thắng cảnh đẹp được bộ văn hoá công nhận,m gồm ba đoạn tầng. Có nhiều lối đi để du ngoạn toàn cảnh thác: du khách đi xuống các bậc đá sẽ tới vùng thung lũng dưới chân thác ngắm cảnh nước đổ tung bụi mù hoặc theo lối đi trên đồi bên phải lối vào, dọc theo bờ vực sâu tiến vào khu cây cối rậm rạp để ngắm nhìn thượng nguồn thác và một dòng suối rộng luôn có nước đổ ào ạt, cuồn cuộn. Khu vực này trơn trợt, rất nguy hiểm, nhưng người ta có thể tới sát cạnh bờ suối phía dưới.
Thác Đray Sap có một huyền thoại:
“Ngày xưa có một nàng thiếu nữ Ê Đê xinh đẹp tên H’Mi, nhiều chàng trai giàu có từ kháp các buôn làng Ê Đê, M’Nông đến cầu hôn nhưng này từ chối tất cả vì nàng đã yêu một chàng trai cùng buôn, nghèo nhưng hiền lành, chịu khó làm ăn.
Một hôm, H’Mi cùng người yêu đi thăm rẫy. Đường xa, hai người dừng chân nghỉ bên một tảng đá lớn. Bỗng nhiên, một quái vật xuất hiện, đầu to như quả núi, mắt đỏ như lửa. Toàn thân quái vật sáng loá với những vẩy vàng, vẩy bạc… Từ trên cao, quái vật lao xuống nhúng mỏ vào dòng nước, tiếp liền sau đó, một cột nước khổng lồ dâng cao lên quét về phía hai người. Cột nước tung chàng trai lên bờ đá khiến chàng ngất đi.
Khi tỉnh dậy, chàng trai mới hay người yêu bị bắt đi mất. Chàng đau khổ, hoá thành một cây to, rễ đâm sâu vào tảng đá, toàn thân cây phát ra những tiếng kêu than vãn, đau thương, nhung nhớ… Chổ chàng trai đứng bây giờ là rừng cây trên bờ đá, còn chổ quái vật lao xuống đá lỡ trở thành thác Đray Sap ngày nay…”.
