Đền Kiếp Bạc là một cụm di tích nổi tiếng thuộc địa phận 2 thôn Dược Sơn và Vạn Kiếp, xã Hưng Đạo, thị xã Chí Linh, Hải Dương. Nơi đây thờ vị anh hùng dân tộc Trần Quốc Tuấn cùng gia quyến.
I. Giới Thiệu vùng đất Hải Dương.
Hải Dương là một trong những cái nôi văn hoá lâu đời ở Bắc Bộ. Lịch sử hàng ngàn năm của dân tộc đẻ lại vùng đất này một tài sản vô giá với khá nhiều di tích. Đây cũng là vùng đất phát triển nghiệp học và rất nhiều làng nghề cổ truyền, sản xuất ra nhiều sản phẩm tinh xảo, kể cả thực phẩm, tiêu biểu một số loại bánh có nguyên liệu từ sản phẩm nông nghiệp rất đặc thù, nổi tiếng điển hình từ khá lâu.
Hải Dương có vải Thanh Hà nổi danh, có mặt hầu khắp mọi miền đất nước và nhiều quốc gia trên thế giới. Ở đây cũng hội tụ nhiều di sản văn hoá dân gian đặc sắc, tiêu biểu cho vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng với các loại hình nghệ thuật dân ca: ca trù, hát chèo, hát xẩm, làn điệu cò lả, hát ví, dặm…
II. Di Tích Kiếp Bạc.
Khi nói về du lịch Hải Dương, nhiều du khách sẽ nghĩ ngay đến di tích Côn Sơn Kiếp Bạc. Trong đó Kiếp Bạc là tên ghé của hai làng Vạn Yên (thường gọi là làng kiếp) và Dược Sơn (thường gọi là làng Bạc).
Kiếp Bạc là một quần thể di tích lớn của đại bản doanh Hưng Đạo Vương, còn để lại nhiều dấu vết các địa điểm xưởng thuyền, cung điện, hố cân bia, Viên Lãng Dược Sơn, cánh đồng chuôm và một nhà bảo tàng nhỏ về chiến tích thế kỷ 13 của nhà Trần.
Kiếp Bạc nằm ở khoảng giữa bờ nối liền hai ngã ba sông. Không chỉ là di tích lịch sử, còn là thắng cảnh danh lam nổi tiếng. Bơi thuyền trên Lục Đầu giang vào những đêm hội, người ta cảm thấy như chìm đắm vào trong mênh mang của đất trời mà nhẹ đi bao nỗi nhọc nhằn vất vả cùng sự phiền muộn của cõi đời bon chen. Muốn đến đây, ngoài đường bộ du khách cũng có thể dùng đường sông để ngoạn cảnh của một vùng đồng bằng cây cỏ, bằng ca nô từ Hải Dương hay từ Tràng Trũ Kinh Bắc Giang.
Nơi đây là thung lũng trù phú, xung quanh có dãy núi rồng bao bọc tạo cho đền Kiếp Bạc một vẻ đẹp vừa kín đáo vừa thơ mộng, Vào thế kỷ thứ 13, Kiếp Bạc là nơi đóng quân và là phủ đệ của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn, người anh hùng của dân tộc, vị chỉ huy quân sự tối cao trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông xâm lược.
Tại xã Hưng Đạo ngày nay ở huyện Chí Linh, cách Côn Sơn 5km và Hà Nội khoảng 80km có một ngoi đền được gọi là đền Kiếp Bạc. Đền thờ Hưng Đạo Vương được dựng vào đầu thế kỷ 14, trên một khu đất ở trung tâm thung lũng Kiếp Bạc. Trong đền có 7 pho tượng bằng đồng gồm tượng Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn cùng nhu nhân và 2 con gái, Phạm Ngũ Lão và Nam Tào, Bắc Đẩu cùng 4 bài vị thờ 4 con trai.
Đền Kiếp hàng năm cũng có tổ chức lễ hội, diễn ra từ ngày 18 đến ngày 20 tháng 8 âm lịch. Lễ hội gồm có nghi thức rước, diễn thuỷ binh trên lục Đầu Giang. Nhân dân ở khắp nơi đưa dẫn nhau về đây dự hội rất đông, vừa để tham dự ngày giỗ của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn, vừa vãn cảnh chung quanh đền và khu di tích văn hoá lịch sử.
