Hàng năm vào ngày 18 tháng 2 tức mùng 3 tết, tại cửa biển Sa Huỳnh xã phổ Thạch, huyện Đức Phổ diễn ra lễ hội nghề cá đầu năm. Từ sáng sớm, hàng ngàn ngư dân vùng ven biển Sa Huỳnh đã tề tựu về địa điểm diễn ra lễ hội để chứng kiến hàng trăm tàu cá, cùng cờ tổ quốc tung bay trong nắng mới, lần lượt rời bến.
Sa Huỳnh là vùng đất biển nằm ở phía nam tỉnh Quảng Ngãi thuộc huyện Đức Phổ, cách tp Quảng Ngãi 60km về hướng bắc. Bãi biển Sa Huỳnh chạy dài gần 6km là một bãi biển đẹp thoai thoải, nước trong. Đây cũng là vựa muối quan trọng ở miền Trung của Việt Nam. Cùng với nghề làm muối, người dân Sa Huỳnh cũng làm nghề đánh bắt thuỷ sản. Hàng năm đến ngày mồng 3 tết âm lịch người dân trên vùng biển Sa Huỳnh lại tổ chức lễ hội Nghề Cá, trước khi ra khơi.
Ngày lễ hội được mở đầu bằng nghi thức lễ tế cáo vị thần Nam Hải được người dân sống về nghề đánh bắt thuỷ sản xem là vị phúc thần phù hộ cho họ vượt qua các cơn hoạn nạn thường gặp trên biển, tạo điều kiện tốt để đạt mùa bội thu. Cùng với lễ tế vị thần Nam Hải, người dân Sa Huỳnh còn tế cáo thần Thiên Y A Na là vị nữ thần được xem là thánh mẫu của người Chăm, kể cả vị Thuỷ Long thần, vị thần cai quản vùng sông nước cửa sông, cửa lạch.
Trước đây cùng với các nghi thức tế lễ, người dân Sa Huỳnh còn tổ chức tục hát bả trạo, khoảng 5 năm gần đây họ đã khôi phục được tục hát này một cách trọng thể.
Người dân chài trong bộ lễ phục đẹp được phân công sắm các vai tổng mũi, tổng lái, tổng thương,… với những điệu hát khoan thai, mạnh mẽ thể hiện phong độ của những người quen sống vất vả trên vùng biển cả.
Khi các tràng trống hội vang lên là thời điểm báo hiệu lễ hội ra khơi của người dân phải tiến hành. Từng đoàn thuyền được trang trí cờ hoa cùng lễ vật và ngư cụ đều băng ra cửa Sa Huỳnh cùng hàng đoàn ghe nhỏ bám theo giữa tiếng hò reo cổ vũ của người dân đang đứng trên bờ.
Ban tổ chức lễ hội đã chọn lựa chiếc thuyền đầu tiên trong đoàn thuyền đó thuộc một hộ ngư dân có uy tín nhất trong vạn chài năm qua không hề gặp một sự bất trắc nào, cũng như trong gia đình không có xảy ra một sự mất mát đau buồn.
Lễ hội Nghề Cá Sa Huỳnh hiện đang là một lễ hội văn hoá đặc trưng địa phương, có dịp du lịch Quảng Ngãi bạn có thể đến Sa Huỳnh để trải nghiệm nhé.
