Nhà thờ Đức Bà còn có tên gọi khác là nhà thờ Lớn, là một công trình kiệt tác với tuổi thọ tính đến năm 2019 là 139 tuổi. Nhiều du khách du lịch Hồ Chí Minh đã ngỡ ngàng, thán phục trước vẻ đẹp của thánh đường nhà thờ Đức Bà.
Du khách đã có cảm tưởng như đang ở tại thủ đô Pari hoa lệ, nhà thờ lớn có kiến trúc đặc biệt ấn tượng do các vị mục tử và nghệ nhân xưa dốc hết tâm huyết để xây dựng.
Khi đến nhà thờ Đức Bà, du khách sẽ thấy có hai tháp chuông cao trên quảng Trường công xã pari giữa trung tâm thành phố Hồ Chí Minh. Nhà thờ lớn được xây dựng từ năm 1877 đến năm 1880 thì hoàn thành.
Sau khi được thiết kế ở nước Pháp, việc thi công xây dựng do kỹ sư người Pháp là Bura (Bourard) chỉ huy với tổng kinh phí là 2,5 triệu Phờ Răng do tên Thống sứ Nam Kỳ lúc bấy giờ cung cấp.
Nhà thờ có chiều dài của Thánh đường đến 133 m tính từ cửa ngăn đến cuối phòng đọc kinh với 35m chiều ngang và 21m chiều cao. Còn hai tháp lúc đầu có chiều cao 36,6m, về sau xây thêm hai chóp nhọn của lầu chuông là 21m, nên chiều cao đạt trên 57m vào năm 1895. Sáu đại hồng chug nặng 25.850kg đều được đặt dưới hai lầu chuông.
Ngày 7 và 8 tháng 12 năm 1959, được sự chấp thuận của toà thánh Vaticăng, nhà thờ Đức Bà làm lễ “Xức đầu” đặt tên là “Vương cung thánh đường”.
Nhà thờ Đức Bà hiện là nhà thờ chính toà của tổng giáo phận Sài Gòn – Hồ Chí Minh. Lúc trước, trong giai đoạn đầu của giáo phận Tây Đàng Trong từng có 1 ngôi nhà thờ đầu tiên, gọi là nhà thờ Sài Gòn ở đường Ngô Đức Kế, quận 1 sau đó là nhà thờ Sài Gòn được xây dựng bằng gỗ bên bờ kênh lớn.
Để chuẩn bị cho việc xây dựng nhà thờ kiên cố vững chãi, xứng tầm với trung tâm Sài Gòn đang phát triển, tháng 8 năm 1876, Thống đốc Nam Kỳ Guy Victor Auguste Duperré đã tổ chức cuộc thi để chọn được người chiếng thắng cuối cùng sẽ là kiến trúc sư được chọn. Vượt qua hàng loạt đối thủ và kiến trúc sư J.Bourad đã được chọn. Với bản thiết kế độc đáo, có sự phối hợp hài hoà giữa hai trường phái kiến trúc cổ điển lừng danh Roman và Gotich.
Bí Ẩn của công trình nhà thờ 139 năm tuổi tại tp Hồ Chí Minh.
kiến trúc sư Bourad đã thành công trong việc thiết kế nhà thờ Đức Bà với sự kết hợp hào hoà giữa kiểu mái ngói Việt với mái nhà Tây. Căn cứ theo loại ngói lợp hiện tại, có thể phân chia ngói nhà thờ thành 3 vùng, có hơn 100.000 viên.
Sự đặc biệt của bộ chuông lắp bên trong hai tháp chuông của nhà thờ lớn được thiết kế và vận hành độc lạ. Có 6 quả chuông đồng lớn được hãng đúc chuông Bollee chế tạo năm 1879, tại Pháp, có những đường nét hoa văn tinh tế. Khối lượng bộ chuông là 30 tấn, với nhiều âm vang khác nhau theo âm hưởng: sil – la – si – do – re – mi
Hình ảnh: quả chuông tại nhà thờ Đức Bà.
Khi thăm quan nhà thờ, nhìn bên trên tường ở phía cao, bạn sẽ nhìn thấy các cửa sổ có khắc hoạ những tác phẩm nghệ thuật thánh bằng kính màu, nội dung hình ảnh diễn đạt sự kiện trong kinh thánh và các nhân vật thánh, xen kẽ đó là những hoạ tiết, hình tương phương Đông.
Những bức hình trên kính được thiết kế độc đáo, hài hoà, tạo nên hiệu ứng ánh sáng tuyệt đẹp. Trong lòng nhà thờ, một làn sáng nhẹ nhàng, tạo bầu không khí trang nghiêm, thanh tịnh cho du khách đến thăm quan. Nhờ ánh sáng huyền ảo của bộ kính phản chiếu làm cho nội thất bên trong trở nên nổi bật hơn.
Khi vào bên trong nhà thờ Đức Bà, bạn sẽ thấy toàn cảnh nội thất, bàn thờ làm bằng đá cẩm thạch nguyên chất, hình ảnh 6 thiên thần được tạc trên khối đá bàn thờ. Bệ đỡ bàn thờ chia làm 3 phần, đây là tác phẩm điêu khắc cực đẹp được mô tả trong sách kinh thánh.
Khi đến nhà thờ lớn vào ban đêm, nhìn lên trần, ánh sáng từ những chiếc đèn chùm với những văn hoa theo kiểu Roman – Gotich tạo nên vẻ đẹp lung linh, huyền ảo của chốn linh thiêng. Những chiếc đèn này là một tuyệt phẩm được chế tạo tại Pháp có tuổi thọ đến nay là 139 năm tuổi.
