Đền Quả Sơn là ngôi đền thiêng nằm ở làng Miên Dương, xã Bạch Ngọc, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An, dưới chân núi Quả Sơn nên có tên gọi đó. Vị thần được thờ trong đền là Uy Minh Vương Lý Nhật Quang, là con trai thứ 8 của nhà vua Lý Thái Tổ, người sáng lập ra triều đại nhà Lý năm 1009.
Vào năm 1039, Lý Nhật Quang được cử vào Nghệ An quản lý việc sưu thuế. Sau đó ông được cất nhắc lên làm tri châu đầu tiên của tỉnh.
Cách Đi Đến đền Quả Sơn.
Để đi đến đền, du khách có thể hướng theo quốc lộ 7, từ tp Vinh đến thị trấn Đô Lương, rẽ đường 15 tầm 3km, rẽ trái theo hướng Tây khoảng 2km.
Kiến Trúc Đền Quả Sơn.
Đây là một ngôi đền được xây dựng vào đầu thế kỷ 11. Nó được khôi phục và nâng cấp nhiều lần. Trong thời nhà Lê sau này, ngôi đền có quy mô lớn gồm 3 ngôi đền chính (đền trên, giữa, dưới), ta vu, huu vu (nhà bên trái và bên phải), lau ca vu (nhà để hát và nhảy múa), nhà hoa , nhà canh, tam quan (cổng ba lối vào).
Trong khuôn viên đền, có bức tượng Lý Nhất Quang được làm bằng gỗ quý, sơn mài đỏ viền vàng, mặc áo choàng bằng lụa phong kiến vàng và nhiều lễ vật vũ khí được chạm khắc tinh xảo với trình độ chuyên nghiệp. Chúng được ban tặng bởi các hoàng đế trong các triều đại hoặc được cung cấp bởi quần chúng. Đền Qua Sơn được coi là một trong bốn ngôi chùa lớn nhất tỉnh Nghệ An: “Đền Côn, Đền Qua, Bạch Mã, Chiêu Trung”.
Đền Quả Sơn là công trình kiến trúc cổ, đồ sộ, bao gồm nhiều hạng mục, như: các tòa nhà có hình dạng bao gồm Thượng điện, Trung điện và Hạ điện nối liền nhau – nhà thờ Uy Minh Vương Lý Nhật Quang, Nhà thờ mô tả vu Đông Vương Lý Lực.
Ở đây cũng lưu giữ nhiều cổ vật liên quan đến: di cổ tượng độc quyền về Uy Minh Vương Lý nhật Quang làm bằng gỗ quý, sơn mài và mạ vàng, mặc quần áo, lụa, vàng, ngai vàng, gạch, đất nung, kết cấu, hoa văn, trang trí, vật liệu, ánh sáng và cứng, mũ bằng đồng, đồng, loa, gỗ và đồng, tượng champa bằng đồng, khay trầu, đồng, cột gỗ, đá làm việc. Vào thời điểm đó, lễ hội đền Quả Sơn là một lễ hội tháng 8, hoành tráng nhất, tỉnh Nghệ An.
Theo thời gian, Lễ hội bị gián đoạn. Từ năm 1998 đến nay, với sự giúp đỡ của Đảng, chính quyền Nghệ An, người dân huyện Đỗ Lương đã tổ chức Lễ đón qua lễ hội chùa Sơn từ ngày 19 – 21/1 âm lịch. Đây là hoạt động quảng bá tích cực của nước uống truyền thống, uống nước nhớ nguồn, để tôn vinh công lao của Uy Minh Vương Lý nhật Quang, bảo tồn và bảo vệ các giá trị văn hóa của truyền thống dân gian.
Hiện chính quyền địa phương tỉnh Nghệ An đã tích cực tạo điều kiện để bảo tồn di tích văn hoá đặc sắc này. Đặc biệt, huyện đô lương trích ngân sách trên 1 tỷ đồng xây dựng những hạng mục công trình như lát gạch dọc nhà ngựa, xung quanh nhà thờ chính điện, khu vực đền Quả Sơn, làm bãi trông giữ xe, phục vụ cho du khách viếng thăm, đi đôi với việc phát triển là bảo tồn di tích để giữ lại cho thế hệ sau.
Đăng bởi: du lịch việt