Đền Gióng trước đây là một ngôi miếu nhỏ do người dân phụng lập từ thời Đinh Tiên Hoàng, sau đó được vua Lê Đại Hành cho trùng tu, và phong thành đền Phù Đổng Thiên Vương. Đền Gióng toạ lạc tại núi Sóc, xã Vệ Linh, huyện Sóc Sơn, tp Hà Nội, là địa điểm thăm quan lý tưởng cho du khách khi du lịch Hà Nội đến thăm quan.
Đền Gióng không chỉ là công trình di tích gắn với lịch sử Việt Nam mà bên cạnh đó là truyền thuyết kỳ bí về Thánh Gióng lưu truyền trong dân gian.
Tương truyền, Thánh Gióng là một anh hùng nhỏ tuổi thời vua Hùng thứ 6 có công đánh tan giặc Ân.
I. Kinh Nghiệm Thăm Quan Đền Gióng, Sóc Sơn.
Tương truyền đền Gióng được lập từ thời vua Hùng. Vua Lý Thái Tổ cho tu sửa sau khi dời đô ra Thăng Long vào năm 1010, sau đó được trùng tu sửa chữa nhiều lần. Thánh Gióng là 1 trong 4 vị tứ bất tử trong tín ngưỡng văn hoá dân gian nước ta. Ông là biểu tượng cho tinh thần dũng cảm chống giặc ngoại xâm, sức mạnh và đoàn kết của tuổi trẻ. Cụm di tích đền Gióng hiện ở dưới chân núi Sóc Sơn.
II. Thời Điểm Thích Hợp Để Thăm quan Đền Gióng.
Thông thường đền Gióng thu hút du khách thăm quan vào ngày 6 – 8 tháng giêng, vì đây là lúc diễn ra lễ hội đền Gióng.
Trong lễ hội có các nghi lễ đặc sắc như: lễ khai quang, lễ rước, lễ dâng hương, dâng hoa tre lên đền thượng là chổ thờ Thánh Gióng. Vào thời điểm chính thức của lễ hội là mùng 5, lúc này diễn ra lễ Dục Vọng, để mời thánh về, trong lễ hội này chuẩn bị nhiều tiết mục đặc sắc.
Nếu bạn là người thích yên tĩnh, có thể đến vào bất kỳ thời điểm nào trong năm.
III. Hướng Dẫn Đi Đến Đền Gióng Sóc Sơn.
Nằm ở vị trí gần thành phố Hà Nội, bạn có thể đến đây bằng ô tô, xe máy hay xe bus tuyến đường sau.
+ Hướng từ Cầu Nhật Tân: Du khách từ tp Hà Nội đi cầu Nhật Tân đến đoạn rẽ ra quốc lộ 5 thì bạn chạy thẳng đến quốc lộ 18 thì rẽ vào đó trước khi rẽ trái vào quốc lộ 3. Du khách tiếp tục chạy sẽ thấy biển chỉ dẫn tại cụm di tích đền Gióng.
+ Cầu Thăng Long: Chạy đến ngã 4 đoạn giao cắt quốc lộ 18 rẽ vào vòng ra sau lưng sân bay Nội Bài, đi tiếp đường 131 gặp quốc lộ 3 thì rẽ trái thêm đoạn đến đền Gióng.
Đi Xe Bus.
Nếu bạn muốn đi bằng phương tiện công cộng thì có thể đón xe bus số 15 Gia Lâm – Phố Nỉ rồi dừng ở điểm có biển chỉ dẫn vào đền Gióng bên ngoài quốc lộ 3, từ đây gọi taxi hay xe ôm vào chừng 3km là đến. Khu di tích này thích hợp cho du khách luyện tập sức khoẻ với việc đi bộ và leo núi.
IV. Địa Điểm Thăm Quan Hấp Dẫn Tại Đền Gióng.
Đền Gióng là điểm thăm quan nổi tiếng ở ngoại thành tp Hà Nội, tại đây có nhiều địa điểm thu hút du khách sau:
1. Đền Hạ – Đền Trình.
Khi đến với đền Gióng, đầu tiên du khách sẽ vào thăm quan đền Hạ, đền Trình, nơi đây thờ cúng nhiều vị thần trong truyền thuyết. Phía bên ngoài là một cây đa cổ thụ trăm năm, bên dưới là hồ nước xanh biếc, xung quanh có bày những linh vật bằng đá ngồi chầu về phía đền.
2. Đền Mẫu.
Được xây dựng vào năm 1683, nơi thờ mẹ của Thánh Gióng, trong đền có đôi phỗng đá, bộ đài bằng bạc cùng hai bình hương bằng đá, những hiện vật nơi đây được chạm trỗ tinh tế.
Phía trước có đề dòng chữ “Phù Đổng danh truyền Thiên Thượng Mẫu”. Khi bước vào trong khuôn viên bạn sẽ thấy giếng mẫu có nước trong xanh mát mẻ quanh năm. Hiện miệng giếng Mẫu đã bị ban quản lý che lại do một số du khách nén tiền kênh xuống.
3. Chùa Đại Bi.
Chùa lập nên để thờ cúng các vị sư cao tuổi ngày xưa vì yêu mến cảnh vật ở đây mà ở lại tu hành đến khi thành chánh quả.
4. Nhà Bia:
Là một ngôi nhà khá vững trãi được dựng lên bởi những phiến đá với đỉnh hình chóp nón nhìn xa tựa như chiếc mũ sắt mà Thánh Gióng đã đội khi ra trận. Theo lời kể của người dân huyện Sóc Sơn thì nhà bia đã tồn tại hàng trăm năm qua.
5. Tượng Đài Thánh Gióng.
Là bức tượng được xây dựng trên đỉnh núi Đá Chồng, nguyên liệu của pho tượng này là đồng nguyên chất, cao 11,07m, nặng 85 tấn. Tượng được đúc và hoàn thành vào năm 2010, được đúc để kỷ niệm 1000 năm Thăng Long. Để đến tượng đài Thánh Gióng, du khách có thể bước trên các bậc thang từ dưới núi lên, đây là sự lựa chọn tốt để du khách có thể ngắm cảnh đẹp thiên nhiên và luyện tập thể lực hoặc thuê xe chạy lên núi.
6. Đền Thượng.
Là 1 ngôi đền cuối cùng trong quần thể 4 đền, chùa dưới chân núi Vệ Linh, chuyên thờ Thánh Gióng. Bên trong có nhà Đạ bái và Hậu Cung.
Nhà Đạ Bái được trang trí tao nhã bằng những câu đối, lọng, đôi hạc… đều là những nét đặc trưng lối kiến trúc chùa cổ Việt Nam. Hậu cung có một bức tượng Thánh Gióng bằng gỗ trầm hương được đặt ở tư thế hiên ngang.
7. Chùa Non Nước.
Chùa ở độ cao 110m tính từ chân núi. Chùa có tên chữ là Sóc Thiên Vương Thiền Tự. Chùa Non Nước được xây dựng trong một không gian thoáng đãng, yên tĩnh. Khi bước vào khuôn viên chùa du khách sẽ cảm thấy thanh tịnh. Tại chùa có đặt bức tượng phật tổ Như Lai bằng đồng có trọng lượng 30 tấn, cao 8m.
