Dinh thự Hoàng A Tưởng còn có tên gọi khác là dinh thự vua Mèo tại Bắc Hà là địa điểm du lịch nhiều người lựa chọn trong hành trình đến với Sapa để du ngoạn.
Công trình dinh thự Hoàng A Tưởng với nét kiến trúc uy nghi tráng lệ sau gần 100 năm tồn tại. Hãy cùng thăm quan dinh thự vua mèo tại Bắc Hà để tìm hiểu về kiến trúc của gia tộc quyền lực bậc nhất cao nguyên trắng sau.
Đây là dinh thự Hoàng A Tưởng ở trung tâm huyện Bắc Hà, được xây dựng từ năm 1914 và hoàn thành năm 1921. Người làm chủ dinh thự này là Hoàng Yến Chao, một nhân vật có thế lực lớn vào đầu thế kỷ 10 và là cha của Hoàng A Tưởng. Trải qua hơn 100 năm tồn tại theo năm tháng, đã phủ bao nhiêu lớp rêu phong nhưng dinh thự cổ kính này vẫn đứng uy nghi, nổi bật giữa một khu dân cư đông đúc, phố xá tấp nập.
Trước năm 1945, vùng Bắc Hà nằm trong một xã hội bán phong kiến, dưới quyền của cha con Hoàng Yến Chao – Hoàng A Tưởng.
Trong suối thời gian ngự trị cả vùng, do Pháp ủng hộ, cha con Hoàng A Tưởng, và Hoàng Yến Chao đã ra sức bóc lột nhân dân, chiếm giữ các vùng đất trù phú màu mỡ và bắt nhân dân nộp những vật dụng quý giá, đồng thời độc quyền bán muối, thuốc phiện, lương thực, thực phẩm cho đồn binh Pháp và tay sai Pháp.
Nhờ vao vây kinh tế nhân dân, Hoàng Yến Chao rất giàu có nên cho xây dưng dinh thự bề thế như vậy. Cha con họ Hoàng mời thầy địa lý về chọn hướng đất, có 2 kiến trúc sự người Pháp và Trung Quốc lo việc thiết kế và giám sát thi công.
Kiến trúc dinh thự theo phong cách Á, Âu kết hợp hài hoà, bố cục hình chữ nhật. ở giữa về phía cuối là nhà chính. Hai bên trái và phải là nhà phụ, trước là bức bình phong, giữa là sân trời. Vào dãy bên phải, khách du lịch Lào Cai bước lên bậc cầu thang bên trái và bên phải rồi tới phòng ngồi chờ, sau đó bước tới khoảng sân rộng, đây là chỗ để hành lễ và múa xoè.
Nhà chính hai tầng có diện tích 420m2. Các cửa cao thấp không đều nhưng nhìn chung cân đối. Hành lang có lan can hai tầng nhà chính có ba gian, gian giữa của hai tầng đều được dùng làm nơi hội họp, bốn gian bên trái và phải của hai tầng là chỗ sinh hoạt gia đình, hai bên trái và phải có đắp nổi hai câu đối, với nội dung chúc gia đình dòng họ gặp nhiều may mắn.
Còn hai dãy nhà ngang ở hai bên trái và phải kiến trúc giống nhau. Mỗi dãy hai tầng, nhưng thấp hơn nhà chính.
Vật liệu xây dựng dinh thự Hoàng A Tưởng là gạch ngói được sản xuất tại chỗ do kỹ thuật viên Trung Quốc đảm nhận, sắt, thép, xi măng thì chủ nhân mua từ miền xuôi đem lên, được chở bằng máy bay. Toàn khu dinh thự Hoàng A Tưởng có diện tích 4000m2. Ngày nay, khu biệt thự này được bảo quản tôn tạo để là điểm thu hút khách du lịch Lào Cai thăm quan và tìm hiểu được lịch sử và một thời của vùng sơn cước Bắc bộ tưởng chừng như chỉ có trong cổ tích.
