Dinh Thự Họ Vương là một công trình kiến trúc đặc sắc có tuổi thọ gần 100 năm do vua mèo Vương Chính Đức thuê hàng vạn nhân công xây dụng ròng rã trong 9 năm.
Để xây dựng xong toà dinh thự Họ Vương đã tiêu tốn hết 15 vạn đồng bạc trắng Đông Dương, tương đương với 150 tỷ đồng lúc bấy giờ. Toà dịnh thự được xây trên một khuôn viên diện tích 3000m2, xây dựng hoàn toàn thủ công. Nguyên vật liệu xây dựng dinh thự như đá do người dân nơi đây đục đẻo bằng tay rồi vận chuyển từ những tảng đá cách thôn Sà Phìn 7km về để xây.
Hiện dinh thự họ Vương toạ lạc tại xã Phìn, cách huyện lỵ Đồng Văn khoảng 24km. Đây là một công trình kiến trúc đẹp hiếp có vùng cao nguyên cực Bắc tuy rằng quy mô không lớn. Đoạn đường dẫn vào dinh có dốc thoải, lát bằng những phiến đá vuông lớn, rất bằng phẳng. Hai vòng tường thành xây bằng đá, dày khoảng 60km đến 1m, cao từ 2,5 đến 3m. bao bọc lấy dinh, xem ra rất chắc chắn.
Vòng thành bên trong dày và kiên cố hơn vòng thành ngoài. Cả hai vòng thành bố trí nhiều lỗ châu mai. Ở giữa hai vòng thành là khoảng đất rộng chừng 50m có trồng cây.
Trong khuôn viên dinh thự có 10 ngôi nhà, 6 nhà nằm cùng một hướng, 4 nhà còn lại nằm trheo hướng khác. Ngôi nhà chính có mặt tiền hướng ra phía cổng. Tất cả các nhà đều được cất dựng bằng gỗ quý từ cột kèo đến sàn vách. Mái nhà lợp bằng ngói máng. Ở ngôi nhà chính có bức hoành phi đề 4 chữ “Biên chinh khả phong” được vua nhà Nguyễn ban cho còn lưu giữ đến ngày nay. Thêm các bức chạm trên gỗ và đá rất tinh xảo, nghệ thuật.
Từ năm 1993, dinh thự này đã được xếp hạng di tích được bảo vệ, hiện nay vẫn còn toát vẻ thâm nghiêm trong khung cảnh tĩnh mịch ở vùng cao nguyên biên giới.
Theo ghi nhận, vào ngày 21/7, ông Vương Duy Bảo (cháu nội vua Mèo – Vương Chính Đức) đã có đơn gửi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho tòa dinh thự họ Vương.
Lúc đó, phó thủ tướng thường trực Trương Hoà Bình đã có công văn yêu cầu UBND Hà Giang và BVH – TT Và Du Lịch báo cáo lại thủ tướng trước ngày 31/8 về tổng quan quá trình xử lý kiến nghị của ông Vương về việc liên quan đến dinh thự. Hiện tại dinh thự họ Vương là điểm thăm quan ý nghĩa trong hành trình du lịch Hà Giang, có dịp đến Hà Giang, bạn hãy ghé dinh thự đặc sắc này nhé.
