Nấm Linh Chi là món quà quý giá của thiên nhiên đã ban tặng cho con người. Nấm linh chi được sử dụng từ hàng ngàn năm qua, mọc nhiều ở dãy núi Hoàng Liên Sơn, được xem là thần dược có công dụng bồi bổ sức khoẻ, bảo vệ gan, bổ não, bổ dạ dày, chống lão hoá, kéo dài tuổi thọ, ngừa ung thư…
Ở sapa, loài linh chi sống hoang dại trong rừng thẳm giá lạnh, có thân cong queo và mũ nấm nhỏ chỉ bằng viên bi, màu nâu sẫm, da nấm sần sùi, giá trị dược tính rất cao. Khi du lịch Sapa có duyên bạn sẽ bắt gặp những cây nấm quý giá này.
Những loại nấm bán ở các hiệu thuốc, dáng to lớn là những thứ nấm cây được chăm sóc nuôi dưỡng trong vườn, không phải là thứ mọc hoang, dùng để trị liệu hiệu nghiệm không thua kém loài hoang dại rất xa.
Người Dao và người H’Mông ở Sapa có nhiều bài thuốc trị bệnh rất hay, mà dược liệu chỉ là các loại cây cỏ. Những vị thuốc lạ này luôn luôn được giấu kín. Họ có thể chữa được những trường hợp chấn thương, gãy xương một cách thần tình.
Người Dao ở Sapa rất giỏi nghề thuốc. Phần lớn các bài thuốc của người Dao là gia truyền lâu đời được chép trong sách cổ, viết bằng một loại chữ mà ngày nay rất ít người đọc được. Họ có những bài thuốc ngừa tránh thai cổ truyền, của từng gia đình. Không bài nào giống bài nào, nhưng công hiệu như nhau. Các cô gái Dao thường được mẹ chỉ riêng cho bài thuốc gia truyền này. Thường những cô gái Dao có nước da trắng hồng, mịn màng là những cô gái hàng ngày đã được tắm với một loại lá thuốc.
Trước khi tắm, các cô cho lá vào chảo sấy khô, rồi bỏ vào một thùng gỗ tròn, đổ nước ngồi vào ngâm mình trong thùng. Hơi nước nóng thơm xông lên gần như nồng nặc giúp cho làn da mịn màng, săn chắc. Các cô có thể cảm thấy ngây ngất như bị say thuốc trong vòng mươi phút ngâm mình.
Lá thuốc này không phải chỉ có một thứ mà là một hỗn hợp gồm đến hàng chục lá. Mỗi khi ra nương về, các cô đều ôm theo một bó lớn cây lá thuốc, sau khi tìm hái đủ những loại cần dùng.
Tuy giấu kín bí quyết gia truyền về các loại cây lá có đặc tính trị ngừa thương, bệnh như trong trường hợp tắm ngâm với lá thuốc, các gia đình người Dao với truyền thống hiếu khách, vẫn sẵn lòng vi vẻ mời khách đến chơi đúng lúc nhà đang chuẩn bị tắm, vào ngâm mình tắm trước cho sảng khoái và sạch sẽ, rồi sau đó mới tới người trong nhà, với thứ tự già trước trẻ sau.
Trong việc sinh đẻ, các cô gái Dao cũng còn được mẹ chỉ dạy những lá có công dụng tốt. Theo tục lệ, người đàn bà sắp đẻ phải ra ở riêng một mình tại một lán ở ven nương để tự mình đẻ. Nhờ có được những bài thuốc gia truyền, họ tự đẻ một cách nhẹ nhàng, nhanh chóng và tự mình tắm rửa cho đứa bé sơ sinh. Chỉ vào khoảng bốn ngày sau, họ đã có thể địu con còn đỏ hỏn đi ra nương rẫy, tiếp tục công việc đồng áng.
Cách nhận biết nấm linh chi.
Là loại nấm lim quý giá có tên khoa học là Ganoderma lucidum, một số nơi người ta đặt tên cho nấm linh chi với tên khác như nấm vạn nhung, tiên thảo, nấm trường thọ. Chúng thường số nhiều năm trong rừng hoặc trên các thân cây.
Nấm có hình dạng mũ nấm tồn tại hình tròn, dẹt, hình thận, một số loài mũ nấm khá nhăn nheo. Khi còn non có màu trắng sữa, trưởng thành có màu đen, nâu đỏ, đỏ vàng.
Các loại nấm linh chi.
Dựa vào nguồn gốc.
– Nấm linh chi Việt Nam còn gọi là nấm lim xanh, chúng chỉ mọc trên thân cây gỗ lim đã chết.
– Nấm linh chi Hàn Quốc: có màu đỏ và vàng, nấm cổ linh chi, nấm linh chi thường Hoàng,…được trồng và chăm sóc bằng phương pháp hiện đại, bảo đảm giá trị dinh dưỡng
– Nấm linh chi Trung Quốc: hình quả thận, màu vàng xám, hoặc vàng nâu, có độ xốp trên bề mặt, dể bị mốc, nghèo dinh dưỡng
– Nấm linh chi Nhật Bản: nấm có màu đỏ, có tai nấm dày, cứng, mặt dưới màu vàng chanh thời gian trồng gấp đôi các nơi khác, khi uống sẽ có vị đắng hơn các loại nấm nơi khác.
